Blog
Sukcesja firmy: Zdecydowanie należy wziąć to pod uwagę podczas przekazania firmy!
Sukcesja firmy w niemieckim sektorze MŚP jest często wyzwaniem i nierzadko jest odkładana na później. Od wstępnych rozważań do podjęcia decyzji, a przede wszystkim do jej wdrożenia, mija często ponad pięć lat. W tym artykule przedstawiamy praktyczne wskazówki, ostrzegamy przed najczęstszymi błędami i przedstawiamy interesujące alternatywy dla zwykłych opcji finansowania sukcesji firmy, które mogą zapewnić płynne przejście.
Sukcesja firm w sektorze MŚP: fakty
Zmiana pokoleniowa w małych i średnich firmach to zadanie, którego nie należy lekceważyć. Jeśli przedsiębiorca chce przejść na emeryturę, musi zacząć planować sukcesję firmy z co najmniej pięcioletnim wyprzedzeniem. Jeśli nie uda mu się zorganizować sukcesji w odpowiednim czasie, najgorszym scenariuszem może być sprzedaż firmy. Utracone zostaną istniejące miejsca pracy, wiedza specjalistyczna, kapitał i, co nie mniej ważne, wpływy z podatków. Z tego powodu wczesne doradztwo i wsparcie dla firm w sytuacji potencjalnej sukcesji ma ogromne znaczenie.
Według badań przeprowadzonych przez KfW, każdego roku około 125 000 właścicieli średnich przedsiębiorstw poszukuje odpowiedniego następcy.
Proces ten stanowi poważne i często emocjonalne wyzwanie, zwłaszcza dla tradycyjnych firm rodzinnych. Należy się spodziewać, że tak zwana “luka sukcesyjna” będzie nadal rosnąć. Zmiany demograficzne oznaczają, że coraz więcej starszych właścicieli myśli o przekazaniu firmy – jeden na trzech ma już ponad 60 lat. To rosnące wąskie gardło zwiększa presję na starsze pokolenie. Dlatego tym bardziej cieszy fakt, że status planowania obecnych właścicieli jest bardziej zaawansowany niż kiedykolwiek wcześniej: około dwie trzecie krótkoterminowych planów sukcesji do końca 2024 r. zostało już sfinalizowanych.
Uderzające jest również to, że coraz więcej przedsiębiorców aktywnie zajmuje się kwestią sukcesji. W ciągu ostatnich sześciu lat odsetek tych, którzy ogólnie rozważają planowanie sukcesji wzrósł z 35% do 41% – to stosunkowo silna zmiana w stosunkowo krótkim czasie w skądinąd dość stabilnym obszarze strukturalnym.
Przeszkody w sukcesji firmy: rozpoznawanie i pokonywanie przeszkód
Sukcesja firmy może być trudną i wymagającą kwestią dla wielu firm. Siedem największych wyzwań w niemieckich MŚP zilustrowano na rysunku. Biorąc pod uwagę brak młodych talentów wśród założycieli, oczywiste jest, że największym wyzwaniem w sukcesji firmy pozostaje poszukiwanie odpowiednich kandydatów na następców – przeszkoda, która jest wymieniana zdecydowanie najczęściej. Nie należy jednak lekceważyć również uzgodnienia ceny zakupu i złożoności prawnej. W związku z tym we wszystkich przypadkach obowiązują następujące zasady: Im wcześniej i bardziej strategicznie zaplanowana jest sukcesja firmy, tym większe jest prawdopodobieństwo jej powodzenia. Nieco mniej niż jedna na sześć firm dostrzega kolejne poważne wyzwanie w zabezpieczeniu finansowania ze strony następcy.
Co druga firma dostrzega nagłą potrzebę modernizacji. Ale czy oznacza to również, że karty są teraz tasowane? Czy zmiana na szczycie zmienia nie tylko styl zarządzania, ale także organizację personelu, a nawet obszar działalności? W zależności od firmy, na te pytania należy oczywiście odpowiedzieć indywidualnie. Pojawia się jednak pewien trend: zmiana pokoleniowa otwiera przed firmami wiele możliwości. W szczególności cyfryzacja jest wykorzystywana jako okazja do reorganizacji personelu i podejmowania inwestycji technologicznych z nową energią, a także do intensyfikacji marketingu i rozwoju marki. W wielu miejscach sukcesja firmy jest również powiązana z rozwojem nowych obszarów biznesowych.
Wewnętrzna lub zewnętrzna sukcesja firmy:
Obie opcje są możliwe
Termin sukcesja wewnętrzna jest używany, gdy członek rodziny przejmuje zarządzanie firmą. Podstawowym warunkiem wstępnym jest zgoda wszystkich zaangażowanych stron: Zarówno co do terminu sukcesji, jak i warunków i oczekiwań w rodzinie.
Nie zawsze jednak musi tak być.
Sukcesja zewnętrzna jest również możliwa. Zwłaszcza w dzisiejszych czasach jest wielu założycieli firm, którzy woleliby przejąć i kontynuować istniejącą i funkcjonującą firmę zamiast zakładać nową. Giełdy sukcesji postawiły sobie za cel łączenie nabywców i przedsiębiorców, a tym samym zapewnienie sukcesji firmy.
Możliwe jest również przejęcie przez członka zespołu zarządzającego firmy. Nazywa się to wykupem menedżerskim, w skrócie MBO. Zaleta przejęcia zewnętrznego: Jako następca możesz generować sprzedaż od pierwszego dnia. Firma ma ugruntowaną pozycję na rynku, a pracownicy zostali przeszkoleni. Zwykle nie jest to jednak pewny sukces, ponieważ często konieczne jest inwestowanie w rozwój i technologię, aby zapewnić konkurencyjność firmy.
MŚP powinny unikać tych błędów, jeśli chodzi o sukcesję firmy
Przede wszystkim płynna zmiana kierownictwa wymaga czasu. Nawet jeśli właściciel firmy nie myśli jeszcze o przejściu na emeryturę, sukcesję firmy należy zaplanować z odpowiednim wyprzedzeniem, co najmniej trzy do pięciu lat wcześniej. Ma to bowiem kluczowe znaczenie nie tylko dla przyszłości firmy, ale także dla teraźniejszości. Planowany rodzaj sukcesji firmy odgrywa kluczową rolę w chęci inwestowania.
Zmiana pokoleniowa na szczycie często wiąże się z licznymi możliwościami. Duże zmiany i procesy zmian, na przykład w obszarze cyfryzacji, mogą być podejmowane z nowym impetem pod nowym przywództwem. Jednak pomimo elastycznych struktur i płaskich hierarchii w MŚP, które sprzyjają innowacjom, doświadczenie pokazuje, że potencjał często pozostaje niewykorzystany.
Transformacja do firmy przyszłości to wspólny projekt. Zewnętrzni następcy często chcą wdrażać zmiany w firmie zbyt szybko. Zasadniczo jest to dobre podejście, ale wszyscy pracownicy muszą wspierać zmiany. Jako zewnętrzny szef ważne jest, aby najpierw przybyć do nowej firmy i zaaklimatyzować się. Ułatwia to identyfikację obszarów, w których pracownicy są szczególnie chętni do przyjęcia zmian.
Badanie przeprowadzone przez Commerzbank pokazuje, że firmy średniej wielkości czerpią korzyści z heterogenicznego kierownictwa najwyższego szczebla o zróżnicowanej strukturze wiekowej i stażu pracy. Firmy, które z powodzeniem wdrożyły zmiany, korzystają ze zmiany pokoleniowej i doświadczonych menedżerów przychodzących do firmy z zewnątrz. Młodzi następcy i menedżerowie w wieku poniżej 40 lat często wnoszą do firmy mentalność start-upu i napędzają przedsiębiorcze projekty na przyszłość.
Im bardziej złożona sytuacja przekazania, tym wyższe koszty doradztwa i finansowania. Doświadczeni specjaliści ds. sukcesji pomagają zaplanować i zorganizować przejście w ukierunkowany sposób. Z reguły wymagana jest również dalsza wiedza specjalistyczna, na przykład od doradców podatkowych, prawników lub specjalistów w zakresie fuzji i przejęć.
W ramach przekazania należy również znaleźć odpowiednie rozwiązania finansowe dla sukcesji zgodnie z trasą transferu. Finansowanie procesu przekazania firmy jest często szczególnie wybuchową kwestią. Helmut Karrer, CEO A.B.S. Global Factoring, wie: “Żadne dwie sukcesje nie są takie same – dlatego nie zaleca się stosowania gotowych rozwiązań. Realna koncepcja musi być zawsze opracowywana indywidualnie dla każdego przypadku wraz z głównym bankiem i doświadczonymi specjalistami”. Obejmuje to prawdziwy kapitał własny od nabywcy, tradycyjne kredyty bankowe, alternatywne instrumenty finansowania, takie jak faktoring, ale także pożyczki dotowane ze środków publicznych, które mogą obniżyć koszty odsetek.
Szczególną uwagę należy zwrócić na zapewnienie wystarczającej płynności dla ewentualnych zmian strategicznych.
Faktoring jako realna koncepcja finansowania sukcesji
W praktyce jest to często znacznie łatwiejsze dla dużych firm niż dla małych. “Wiele mniejszych firm nie dostrzegło jeszcze wartości faktoringu dla sukcesji firmy” – dodaje Mateusz Rydel. “Napływ płynności jest z pewnością jedną z głównych zalet, ale poprawa wskaźnika kapitału własnego, a tym samym ratingu, a także możliwość uzyskania korzystniejszych warunków zakupu, również zwiększają wartość firmy – a to jest zawsze kluczowy punkt w procesie przekazania. Cieszymy się, że możemy być Twoim partnerem sparingowym w zakresie konkretnych wymagań i współpracować z Tobą w celu znalezienia odpowiednich rozwiązań finansowych”.
Więcej wpisów na blogu
